Romatoid Vaskülit Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?
Vaskülit nedir?
Vaskülit, kan damarlarında meydana gelen iltihap neticesinde; o damarın besliyor olduğu akciğer, böbrek, sinir ve deri dokularında beslenme bozukluklarına bağlı şikayetlere kadar giden hastalık grubunu ifade eder. Bazen; insan hayatını tehdit edici sonuçları olan vaskülitin pek çok çeşidi vardır ve her biri nadiren görülür. Atar damar ve toplar damarlarda tutulabilen vaskülit, kendisini şu belirtiler ile belli eder:
- El ve ayak bölgelerinde güçsüzlük
- Nefes darlığı ve buna bağlı olarak öksürük
- Deride meydana gelen döküntüler ve şişlikler
- Sonradan gelişen hipertansiyon ve ödem
- Gözde ağrılara neden olan kızarıklıklar ve görme kaybı şikayetleri
Vaskülitin nedeni nedir?
Vaskülit başlığının altında bir dizi hastalık ismi yer almaktadır. Pek çoğunun meydana geliş sebebi ise ne yazık ki bilinmemektedir. Genetik faktörlerin yanı sıra; kişinin immün sistemini etkileyen enfeksiyonlar ve sigara en başta olmak üzere; daha birçok çevresel faktörün, vaskülit gelişimini sağladığı düşünülüyor.
Bağışıklık sisteminin; kendi kan damarlarına karşı saldırması ve buna iltihap oluşumlarının da eşlik etmesi ile birlikte o damar daralmaya başlar ve tıkanır ya da gelişen hasara bağlı olarak yırtılma meydana gelebilir. Bu süreçten sonra; hasara uğrayan damarın besliyor olduğu dokudaki kanlanmanın bozulması ile o dokunun yetersizliğine bağlı farklı şikayetler gözlemlenir. Örneğin; lupus, romatoid artrit, Sjögren sendromu gibi sistemik bağ dokusu hastalıklarında küçük damar vasküliti gelişebilmektedir.
Vaskülit kimlerde görülür?
Vaskülit; kadın ve erkek bireylerde görülür. Herhangi bir yaş sınırı bulunmaz. Bu hastalığın bazı çeşitleri, örneğin; Kawasaki hastalığı yalnızca çocuklarda görülür. Henoch-Schönlein purpurası da yine çocuklarda yetişkinlere göre çok daha sık görülen bir hastalıktır. Yetişkinlerde ise 50 yaş sonrasında dev hücreli arterit oldukça çok karşılaşılan bir durumdur. Yani; vaskülitin pek çok tipi bulunmaktadır ve her biri çok nadir görülür.
Vaskülit nasıl tedavi edilir?
Glukokortikoidler: Steroid ya da kortizon olarak bilinmektedir. Vaskülitin aktif döneminde, hastalık belirtilerini ve inflasmayonunu baskılamak için vaskülitin türüne ve şiddetine göre farklı dozlar ile uygulanmaktadır.
Diğer ilaçlar: Bu ilaçlar, steroid gereksinimini azaltan ilaçlar olup, birçoğu immün sistemi baskılayan tedavileri kapsamaktadır. İçlerinde en güçlü olanı; siklofosfamiddir. Hayati organ tutulumunun sağlanması durumunda tercih edilir. Metotreksat, azathioprin, özellikle biyolojik tedavilerden rituximab; son zamanlarda, tedavilere dirençli vaskülitlerin tedavisinde kullanılmaktadır.
Cerrahi: Her zaman gerekli değildir. Şiddetli vaskülitin neden olduğu, aşırı hasara uğrayan damar dokusunun greftlenmesi ya da organ nakli gibi durumlarda ihtiyaç duyulabilir.
Benzer Yazılar
Vaskülit, kan damarlarında meydana gelen iltihap neticesinde; o damarın besliyor olduğu akciğer, böbrek, sinir ve deri dokularında beslenme bozukluklarına bağlı şikayetlere kadar giden hastalık grubunu ifade eder.
Behçet hastalığı; ağızda ve cinsel organlarda ağrılı yaralara, sivilce
Kalp romatizması, üst solunum yollarında görülen hastalıklardan sonra eklemlerde oluşan
D vitamini eksikliği bütün vücudu etkiliyor!
Stres, her hastalıkta olduğu gibi romatoid artrit hastaları için de bir risk faktörüdür.
Çocuk ramotolojisi, 0-18 yaş aralığında bulunan bireylerin romatizmal hastalıklarının tanı ve tedavisi ile ilgilenen bilim dalıdır.
Romatizma; kas ve iskelet sistemini tutan, ağrı ve hareket kısıtlılığına neden olan, şişlik ve bazen kalıcı şekil bozukluklarına neden olarak hastalıkların genel ismidir.
Sjögren sendromu; dış salgı bezlerinin ön planda etkilendiği sistemik otoimmün bir hastalıktır. Hastaların en önemli şikayetleri ağız ve göz kuruluğu yakınmasıdır.
Halk arasında, iltihaplı bel romatizması veya omurga iltihabı olarak bilinen Ankilozan Spondilit (AS); genellikle omurgayı ve omurga ile kalça kemiği arasındaki eklemi etkileyen, ağrılı ve iltihaplı bir romatizmal bir hastalıktır. Ankilozan Spondilit, genellikle genç yaşlarda ortaya çıkan bir hastalıktır.
Romatoid artrit, genellikle eklemler çevresindeki dokuları etkileyen otoimmün bir hastalıktır.