Çocuklarda İlk 2 Yaşta Sağlıklı Beslenme
Çocuklarda ek gıdaya ne zaman geçmek gerekir?
Dünya Sağlık Örgütü ilk 6 ay yalnızca anne sütü ile beslenmeyi, 6. aydan itibaren anne sütüyle birlikte tamamlayıcı beslenmeye başlanmasını önermektedir. Bebeğin sindirim sistemi en erken 4. ayda ek besinleri sindirebilir duruma geldiği için 4. aydan sonra ancak beslenmenin yetersiz olduğu durumlarda ve formül süt ile beslenen bebeklerde tamamlayıcı beslenme başlanabilir.
Ek gıda döneminde dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
Besinlerle ilk kez tanışma döneminde yaşanan psikososyal sorunlar ilerleyen dönemlerde çocuğun büyümesini ve sağlığını etkileyebilmektedir.
Beslenme sırasında besleyen kişi duyarlılığı ve canlılığı önemlidir.
Beslenme biçimi çocuğun psikomotor gelişimine (kaşık tutma, çiğneme, ısırma becerisi vb.) uygun olmalıdır.
Beslenme koşulları: Beslenme düzenli ve aynı saatte olmalı, çevrede dikkat çeken başka olaylar olmamalı, çocuk denetlenmeli, diğer aile bireyleri ile birlikte sofrada, keyifli bir ortam olmalıdır.
Besinlerin hijyen kurallarına uygun hazırlanmasının sağlanmalı (el yıkama, besinlerin, besinlerin hazırlandıktan sonra uygun olarak saklanmalı ve sunulmalı, uygun kap-kacak kullanılmalıdır
Bebek oturur pozisyonda beslenmelidir.
Besinlerin kıvamı kaşık ile vermeye uygun olmalıdır.
Yeni besinler bebek aç ve keyifli iken ve tercihen öğle öğününde denenmelidir.
Farklı besinler en az 3 gün, ilk kez verilen besinlerin alerji yapıp yapmadığı gözlenmelidir.
Besinler temiz ve taze pişmiş olmalıdır.
Tuzlu, baharatlı, alerji yapma olasılığı olan besinlerden kaçınılmalıdır.
Başlangıçta bebeğin besinleri dili ile itmesi normaldir, bu durum besini reddetme olarak algılanmamalıdır.
Bebeğin hoşlanmadığı yiyecekler 2-3 haftalık aralarla tekrar denenmelidir. Bebeğin yeni bir tada alışması için en az 10 kez tatması gerekebilmektedir.
Liften zengin besinler 12. aydan sonra verilmeye başlanmalıdır.
Süt çocuğunun ihtiyaçlarına ve becerilerine uygun olarak besinin miktarı, kıvamı ve çeşitliliği yavaş yavaş arttırılmalıdır. Süt çocukları 6 ay itibariyle püre, ezilmiş ya da yarı-katı kıvamda besinleri, 8 ay itibariyle parmak gıdalarını tüketebilirler. Ve öğün sayısı
Çocuk büyüdükçe tamamlayıcı besin öğün sayısı arttırılmalıdır. Öğün sayısı; 6-8 ay için 2-3 defa/gün, 9-11 ay ve 12-23 ay için 3-4 defa/gün olmalıdır. İsteğe bağlı olarak günde 1-2 defa atıştırmalık eklenebilir.
İlk 2 yaşta hangi besinler verilmelidir?
Besin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için yemekler çeşitli olmalıdır. Et, kümes hayvanları, balık ya da yumurta her gün / mümkün olduğunca sık yedirilmelidir. Vitamin A’dan zengin sebze ve meyveler her gün yenmelidir. Yeterli miktarda yağ alınması sağlanmalı, çay, kahve gibi besleyici değeri az içeceklerden, şekerli içeceklerden kaçınılmalıdır. Meyve suyu sınırlandırılıp yerine meyvenin kendisi gibi besin değeri yüksek yiyecekler sunulmalıdır. İlk 2 yaş için besinler 7 gruba ayrılmıştır. Yedi grubun günde en az 4 tanesinin tüketilmesi çeşitli beslenme olarak tanımlanmaktadır.
- Tahıllar, kök ve yumru kök sebzeler
- Kuru baklagiller, kabuklu yemişler (ceviz, fındık)
- Mandıra ürünleri (süt, yoğurt, peynir)
- Et ürünleri (kırmızı et, balık, kümes hayvanları, iç organ)
- Yumurta
- A vitamininden zengin sebze ve meyveler
- Diğer sebze ve meyveler
Ek gıda alan bebeğe ne zaman ve ne kadar su verilmelidir?
Koyu renk idrar yapan ya da idrar sıklığı azalan çocuklarda tamamlayıcı besinlerle birlikte su verilebilir. (Fazla su ile mide doldurulmamalı)Dokuzuncu ayda bebeğin aldığı ek gıda miktarı anne sütü miktarına yaklaşık olarak denk gelir ya da aşar. Özellikle bu dönemden sonra yemeklerden sonra su verilmelidir.
Ek gıdaya başlandıktan sonra anne sütüne ne kadar süre devam etmek gerekir?
Dünya Sağlık Örgütü uygun tamamlayıcı besinle birlikte anne sütüne en az 2 yıl devam edilmesini önermektedir. Bu dönemde Anne sütüne devam edilmesi;
Bebeğin IQ’sunu ve ruh sağlığını olumlu yönde etkilediği, Çocukluk çağı kanserlerine ve allerjik hastalıklara karşı koruduğu, Enfeksiyon hastalıklarından koruduğu, Büyüme ve gelişmeyi olumlu etkilediği (özellikle düşük sosyo-ekonomik düzeyli toplumlarda) bilinmektedir.
Bununla birlikte toplum sağlığı açısından diğer bir önemi de emzirmenin devam ettirilmesi anneyi meme, over kanseri ve osteoporozdan korumasıdır.
Bebekler ne zaman bizlerin yediği yemeklerden yiyebilirler?
12. aydan itibaren özel yemek hazırlamaya gerek yoktur. Besinler en fazla çatalla ezilerek ya da bıçakla parçalanarak verilebilir.
İlk 2 yaşta bebeklere verilmemesi gereken besinler nelerdir?
Sert besinler (fındık, fıstık, çiğ havuç vb)
Tuz, endüstriyel şeker, şekerli sıvılar (çay, kahve, kola, karbonatlı içecekler vb)
Hazır besinler (E sayılı katkı maddeleri, aspartam, trans yağ vb)
Aşırı lifli besinler (pişmemiş yulaf vb, demir ve çinko emilimini azaltır)
Benzer Yazılar
Çocuklarda sık sık görülen problemlerden biri iştahsızlıktır
Sütüm gelmiyor endişesiyle hemen mamaya başlamak doğru değil.
Çocuğun istenmeyen davranışı karşısında bağırmak, o an için doğru ve tek çözüm gibi görünüyor olsa da, sonrasında çocukta olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı / Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Serkan Atıcı, ailelerin bebek gelişimi ile ilgili bilmesi gerekenleri anlattı.
Suçiçeği genellikle bir çocukluk çağında görülen ve varicella zoster virüsünün (VZV) sebep olduğu, vücutta kaşıntılı..
Ailelerin pandemi döneminde sağlık hizmetlerinden nasıl yararlanacakları noktasında kafalarında soru işaretleri oluşabilmektedir.
PFAPA sendromuna etki eden faktörlerin kaynağı bilinmemektedir. Ailesel vakalar tanımlanmış olup, bugüne dek genetik bir nedene rastlanılmamıştır.
Bademcikler, vücudun bağışıklık sisteminin en önemli parçalarıdır.
Bebekler aç hissettiklerinde, altını ıslattıklarında veya kaka yaptıklarında, uykusu var ise, çok fazla sıcak veya çok fazla soğuk hissettiklerinde, gaz çıkaramama durumunda, giydirilen kıyafetlerin rahatsız hissettirmesi gibi birçok durumda kendi rahatsızlıklarını ifade edebilmek adına ağlamaya başlarlar.
