Terleme Tedavisinde Uygulanan Yöntemler

Terleme Tedavisinde Uygulanan Yöntemler

El terlemesi nasıl meydana gelir?

Terleme, vücut ısısının ayarlanmasında doğal fonksiyondur. İnsan vücudunda yaklaşık olarak beş milyon ter bezi bulunmakta olup, 3/2’si ellerde yer almaktadır. Ter bezlerinin işlevini yerine getiriyor olması, istem dışı çalışan sempatik sinir sistemine bağlıdır. Sempatik sinirlerin aşırı uyarılması ve vücut ısısı için ihtiyaç olmayan seviyede meydana gelen aşırı terlemeye hiperhidrozis adı verilmektedir. Toplumumuzdaki kadın ve erkek bireylerde %1 oranında eşit olarak görülür. Terlemenin sebebi tespit edildikten sonra şiddetine göre uygun tedavi planı oluşturulabilmektedir.

Terleme çeşitleri nelerdir?

  • Nedene bağlı olmayan terlemeler: Primer ya da idiopatik hiperhidrozis olarak adlandırılır. Nedeni tam belli olmamakla birlikte, genetik faktörlere bağlıdır. Hiperhidrozisi olan aile bireylerinde görülme oranı %40’tır. El, ayak, koltuk altında yalnız başına görülebileceği gibi; iki veya daha fazla bölgede aynı anda da görülebilmektedir.
  • Hastalık sonucu oluşan terlemeler: Bir hastalığa bağlı olarak gelişir. Etken olduğu için tedavisi mutlaka önemlidir. Hastalık sonucunda gelişen aşırı terleme, genellikle tüm vücutta görülebilir.

Terleme neden olur?

Terlemenin nedenleri aşağıdaki sebeplerden kaynaklanmaktadır:

  • Guatr: Endokrin hastalığı olarak incelenip, tedavisi yapılmalıdır.
  • Psikolojik rahatsızlıklar: Psikiyatri tarafından takibi yapılmalıdır.
  • Menopoz: Kişiler daha çok sıcak basma şeklinde tanımlayabilir. Belden yukarıya doğru hissedilen sıcaklık ve terleme hissi uzman doktor ile paylaşılmalı ve kendisinin kontrolünde olmalıdır.
  • Enfeksiyon hastalıkları: Ateş ve terleme yapabilir. Kontrol ve takip edilmelidir.
  • Diğer nedenler: Endokrin tedavisi alan kanser hastaları, obezite.

Terleme tedavisi nasıl yapılır?

  • İlaç tedavisi: Hafif terlemede cildin kuru tutulmasını sağlamak için talk pudrası ve al-klorid gibi solüsyonlar kullanılabilir. Çeşitli bazı ilaçlar terlemenin azalmasına destek olacaktır. Ancak, uzun süre kullanılması; ağız kuruluğu, kabızlık, bulanık görme gibi; gelişebilecek bazı yan etkiler sebebiyle önerilmemektedir.
  • Antimuskorinik ilaçlar: Ter bezlerini uyaran sinirlerin görevlerinin etkinliğini azaltmaya yardımcı olur.
  • Beta-blokerler: Özellikle stres ve psikolojik rahatsızlıkların yol açtığı terlemelerin önlenmesinde faydalıdır.
  • Anksiyolitikler: Anksiyeteye bağlı gelişen terlemenin tedavisinde etkilidir ve bazı yan etkileri vardır.
  • İyontoforez tedavisi: Genellikle en çok kullanılmakta olan ve yan etkisinin görülmediği, uygulanmasının da kolay olduğu tedavi alternatifidir. El, ayak ve koltuk altı bölgeleri için uygundur. El ve ayaklar, yarısına kadar su ile doldurulmuş kap içine alınır. Kabın içinde bulunan (+) ve (+) elektrotlar vardır. İyontoforez cihazından elektrotlara 05-20 mA’lik düz akım verilir. Koltuk altı uygulaması için ise elektrotu olan ıslatılmış petler kullanılmaktadır. Her uygulama 30 dakika olup, yaklaşık olarak 15 ila 20 seans tekrarlanabilmektedir. Bu yöntem ile tedavi edilmiş kişilerin %95’inde terleme şikayetinde azalma görülür. Tedavisini tamamlamış bazı kişilerin özellikle yaz aylarında haftada bir yeniden seans alması, terlemenin yeniden başlamasını engellemek adına önemli olabilir. Uygulamanın herhangi bir yan etkisi olmayıp, anne adaylarına ve kalp pili olmayan her kişiye kolaylıkla yapılabilir.
  • Botoks: Chlostridium botolinum isimli bakteriden elde edilen toksin, uzun zamandır; istemsiz kas kasılması, deri kırışıklığını giderme ve terleme sorunlarında başarıyla kullanılmaktadır. Tedavinin amacı, ilacın; el ve koltuk altına enjekte edilmesiyle, sempatik sinirlerin işlevini bozmak ve terlemeyi azaltmaktır. Etki süresi 2 ila 6 ay olup, ortalama 3 ay kadardır. Genellikle el ve koltuk altına uygulanmaktadır.
  • Cerrahi girişimler: Sempatik sinirlerin etkinliğini azaltmaya yönelik yapılan cerrahi girişimler olup, ETS adı verilen işlem ile gerçekleştirilmektedir. Genel anestezi altında yapılır. Aşırı el terlemesi şikayeti bulunan hastalar için tercih edilir. Ayak terlemesi şikayeti için pek bir etkisi bulunmaz.
  • Retrodermal kuretaj: Koltuk altı terlemesini ve kokularını kaybetmek için Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi uzmanları tarafından uygulanan cerrahi girişimdir.