Organ Nakli Nedir, Kimler Organ Verebilir?

İçindekiler

Organ nakli nedir? Hangi organların nakilleri yapılmaktadır? Organ nakli kimlerden yapılır? Beyin ölümü nedir? Nakil sonrasında kişilerin iyileşme sürecinde nelere dikkat etmesi gerekmektedir? Okan Üniversitesi Organ Nakli Merkezi

Organ nakli nedir?

Organ nakli; kadavra veya canlı insan yapısından yapılan cerrahi bir operasyondur. Söz konusu organda; tedavisi mümkün olmayan hastalıklar sebebi ile fonksiyonunu yerine getirememe durumu söz konusu olduğu için, hasar gören bölgenin yerine sağlam doku konulması işlemine organ nakli denir.

Hangi organların nakilleri yapılmaktadır?

Türkiye’de yapılan organ nakli operasyonları; karaciğer, böbrek, kalp, akciğer, ince barsak ve pankreastır. Böbrek, dakikada 1 litre kanı süzerek vücudu zararlı maddelerden arındıran organdır. Fakat pek çok sebepten ötürü böbrek zarar görerek fonksiyonlarını gerçekleştiremez hale gelir. Böbrek yetmezliği sebebi ile görülen can kayıplarının %60’ını oluşturan kronik iltihabi durumlarda, böbrek işlevini kaybeder. Bu durum böbrek nakli gerektirir.

Kalp kasının tutulması ile kalbi harap eden hastalıkların görülmesi ile kalp görevini yapamaz duruma gelir. Bu durumdaki hastalar nakil olamaz ise kısa süre içerisinde hayatlarını kaybetmektedirler. Çözümü ancak kalp naklinin gerçekleştirilmesidir.

Karaciğer organı, karın boşluğunun sağ tarafında yer almaktadır. Bu organa ait hücrelerin tahrip olmasına neden olan; sarılık, siroz, kanser gibi medikal tedavinin olumsuz kaldığı hastalıklarda, karaciğer nakli tek çözüm yoludur.

Organ nakli kimlerden yapılır?

Canlı ve dokudan yapılmak üzere iki şekilde gerçekleştirilir.

1) Kadavra donör (verici): Beyin kanaması, trafik kazası gibi nedenlerden dolayı yoğun bakımda tedavisinin hala devam etmekte ve beyin ölümlerinin geri dönüşümsüz şekilde gerçekleşmiş olduğu hastaların organlarının bağışlanması durumunda, kadavra donör yani verici olarak tanımlanır.

2) Canlı donör: Organ nakli yapılması gereken hastanın; eşi, çocuğu ve akrabaları; doku ve kan grubu gibi özellikli detaylar yönünden uyum gösteriyor ise bağışta bulunabilmektedirler. Bu kişiler ise canlı donör olarak tanımlanır. Canlı kişiden nakil yapılan organlar; böbrek ve karaciğerdir.

Beyin ölümü nedir?

Beyin fonksiyonlarının geri dönüşümsüz olarak yok olması ile beyin ölümü gerçekleştirilir. Bu kişide solunum ve dolaşım faaliyetleri yalnızca yoğun bakım şartlarında destek makinelere bağlı olması ile sürdürülür. Yapay olarak sağlanan solunum ve kalp atımları mümkün iken, beyin fonksiyonlarının yapay olarak sürdürülmesi sağlanamaz. Bu sebep ile beyin ölümü gerçekleşen kişi, tıbben ölü sayılır. Yoğun bakım ünitelerinde sağlanan tüm medikal desteğe rağmen, yaklaşık 24-36 saat sonrasında beyin dışındaki tüm organlar da işlevlerini kaybetmeye başlarlar.

Beyin ölümü gerçekleşen kişinin hayata döndürülmesi gibi bir durum söz konusu değildir.

Nakil sonrasında kişilerin iyileşme sürecinde nelere dikkat etmesi gerekmektedir?

Cerrahi işlemlerin profesyonel yapılması ile nakil sonrası süreç sıkıntısız geçebilmektedir. Bunun yanısıra; cerrahi seçim ve ameliyattan sonra takibi yapılacak kontroller büyük önem taşımaktadır.
Nakil sonrası cerrahi işlemler iyi yapıldığında ameliyatlar hasta ve organ nakli ekibi için kolay ve sıkıntısız geçebilmektedir. Ameliyat olan hastanın 1 ay gibi bir süre için nakli gerçekleştirilen şehirde kalması önemlidir. Canlı verici adayları, 7 gün içerisinde taburcu olabilirken, kadavradan gerçekleştirilen nakillerde ise hasta 10 gün içerisinde taburcu edilebilir. Haftalık yapılan takip ile birlikte, 1. ayın sonundaki öngörü neticesinde hasta şehir değiştirebilir. Devamındaki 3 ay boyunca, hastanın kalabalık ortamlarda maske takması gerekir. Evde ise mümkün olduğunca steril bir ortam yaratıldığı takdirde maske kullanmalarına gerek yoktur.

Nakil işlemi gerçekleştirilen hastanın, yaşamına sağlıklı devam edebilmesi için kendisine verilen ilaçları doktor kontrolünde, düzenli olarak kullanması gerekiyor.

Okan Üniversitesi Organ Nakli Merkezi

Hastanemizde, organ nakilleri; uzman hekim kadromuz ve sağlık personellerimiz tarafından multidipliner yaklaşım ile güçlü teknolojik alt yapımızın eşliğinde gerçekleştirilmekte ve güzel sonuçlar elde edilmektedir.

Nakil yapılan hastalarımızın operasyon sonrası durumları ile etik kurulumuzun kontrol ve değerlendirmeleri ile takip edilir. Ameliyat öncesinde, aynı zamanda sonrasında; kişilerin stres yaşamadan tedavilerinin gerçekleştirilmesi için, hasta odaklı bakım uygulanmakta ve yine kişinin yalnızca fiziksel tedavisi ile değil, ruhsal sağlığı ile de yakından ilgilenilmektedir.

İçerik Hakkında

Yayınlanma Tarihi 9 Eyl 2025

Güncellenme Tarihi 9 Eyl 2025

BEĞEN

İlgili Birim

Genel Cerrahi

İlgini Çekebilecek Diğer İçerikler