Gastroskopi Nedir?
Gastroskopi ve Kolonoskopi Nedir?
Endoskopi ucunda ışık ve kamera sisteminin olduğu esnek, ince uzun bir boru gibi bir sistem kullanılarak vücut iç boşluklarımızın incelenmesine verilen genel isimdir. İncelenen bölgenin ismine göre de isimler değişir. Ağız yoluyla girilerek yemek borusu-mide-ince barsağın ilk kesimin incelenmesine ösofagogastroduodenoskopi ya da kısaca gastroskopi denir. Anüsten (makattan) girilerek kalın barsakların incelenmesine kolonoskopi, kalın barsaklarımızın son 15 cm’lik alanının incelenmesine ektoskopi, son 30 cm’lik alanın incelenmesine de rektosigmoidoskopi denir. Bu incelemeler ile bu organların iç yapısı en ince ayrıntına kadar net bir şekilde görülebilir. Şüpheli alanlardan mikroskobik inceleme için parça (biyopsi) alınabilir. Polip adını verdiğimiz bazı oluşumlar kesilerek çıkarılabilir, kanamaya müdahale edilip durdurulabilir, darlıklar genişletilebilir, stent takılabilir. Yani endoskpik işlemler hem tanısal hem de tedavi edici amaçla yapılabilir. Gastroskopi için en az 6 saatlik açlık gerekli iken, kolonoskopi için bağırsakların temizlenebilmesi için işlem yapılmadan önce 3 gün boyunca hasta özel bir diyet uygulamalı, işlemden bir önceki gece ishal yapıcı ilaç kullanarak kişinin bağırsakları tamamen temizlenmelidir.
Gastroskopi Ne Zaman Uygulanmalıdır?
Yutma güçlüğü, ağrılı yutma, yutarken takılma olması, karın ağrısı, midede yanma, aşırı gaz-geğirme, nedeni bulunamayan kilo kaybı, bulantı, kusma, kanama şüphesi, demir eksikliği, Vitamin B12 eksikliği, ağız kokusu şikayetleri için gastroskopi yapılır. Gastroskopi işlemi bazı yerlerde sedasyon ile yani anestezi doktorları eşliğinde hasta tamamen uyur halde iken çok daha konforlu bir şekilde yapılabilir. Hastanın sakin, uyur vaziyette olması işlemi yapan doktorun işini kolaylaştırır, işlemin kalitesini artırır.
Hastalıkların Erken Teşhisinde Etkili Bir Yöntem Mi?
Özellikle kanser gibi bazı hastalıklar yavaş, sinsi başlar ve ilerler. Çoğunlukla ciddi bir şikayet vermez. Şikayet verdiğinde ise genellikle ileri safhaya ulaşılmış ve tedavi açısından gecikilmiş olur. Aslında çoğu kanser ilişkili şikayetler bile kanser kitlesinin ortaya çıktığı ilerlemiş durumları ifade eder. Bu yüzden erken tanı çoğu zaman belki şikayet bile yokken yapılan tetkiklerde tesadüfen ya da taramalar-kontroller sırasında konabilir. Bazen de şüpheli bir oluşumun takibinde saptanabilir.
Gastroskopi İşleminde Nelere Dikkat Etmelisiniz?
Gastroskopi uygulanacak kişilerin işlem öncesi 6-8 saat aç olmaları ve su dâhil hiçbir gıda almamaları gerekir. Aspirin gibi kan sulandırıcı ilaç kullanan kişiler, bu durumu işlem öncesinde doktorlarına bildirmeleri gerekir.
Endoskopi işlemlerinde hafif bir anestezi ile hastalar uyku halinde olur. İşlem sonrasında hastanın 12 saat boyunca araç kullanmaması ve işlemin yapılacağı günde bir refakatçinin hastaya eşlik etmesi önerilir. Hastanın hastaneden taburcu olduktan 12 saat boyunca istirahat etmesi ve fiziksel aktivite gerektirecek işlerden kaçınması gerekir. Gastroskopiden sonra birkaç saat hafif boğaz ağrısı olabilir.
Kolonoskopi Hangi Hastalıklar İçin Uygulanır?
Kolonoskopi işlemi tarama amaçlı, tanı amaçlı, tedavi amaçlı yapılabilir. Tarama amaçlı kolonoskopi dediğimizde; 50 yaş üzerinde tüm bireylerde, herhangi bir hastalık ve şikayet olmaksızın herkese kontrol amaçlı yapmayı kastediyoruz. Bu durumda kişilerde polip dediğimiz normal dışı doku büyümelerini (birkaç mm’den başlar birkaç cm’ye ulaşabilir) arar, bulduğumuzda mümkünse hepsini çıkarır, değilse biyopsiler alırız. Patolojik inceleme sonucu da o dokuda kanser olma potansiyeli taşıyan hücrelerin varlığı araştırılır. Hem tedavi hem de risk belirleme sonrası uygun aralıklarda kontrol yapılarak kolon kanseri olmasını engeller ya da çok erken yakalayarak tam tedavi şansına ulaşılır. Bu yaklaşım tarzının kolon kanseri ve buna bağlı ölüm riskini azalttığı kanıtlanmıştır. Tanı amaçlı yapma nedenleri arasında dışkıda aşikar ya da gizli kan varlığı, demir eksikliği, kansızlık, karın ağrısı, uzamış ishal, kilo kaybı sayılabilir. Tedavi amaçlı ise kanamaya müdahale, hemoroid tedavisi (bağlama, enjeksiyon yapma gibi) stent takma, polip çıkarma gibi nedenlere bağlı yapılabilir.
Benzer Yazılar
Endoskopik Retrograd Kolanjiyopankreatografi olarak açılan ERCP; karaciğer, safra kesesi, safra kanalı ve pankreas gibi alanlardaki sorunları tespit etmek ve tedaviye yön vermek için uygulanmaktadır. Radyolojik ve endoskopik bir işlemdir, Gastroenteroloji uzmanları tarafından gerçekleştirilir. Vücutta kesi açılmaz, sindirim boşlukları kullanılır.
Özofagus (Yemek Borusu) Kanseri boğazımızdan mideye kadar giden yemek borusunda
Ortak kullanılan havuzlar; ishal, mantar, idrar yolları, kulak ve göz enfeksiyonlarına sıklıkla sebep olur.
Gizlice gelişim gösteren hastalıklardan olan yemek borusu kanseri büyütülmeyen küçük görülen yutkunma zorluğu ile ön sinyallerini verebilir.
Ülseratif kolit; sadece kalın bağırsağı tutan bir hastalıktır. Bağırsağın iç yüzeyinden başlıyor ve de rektum denilen alt kısımdan giden bir hastalık olarak bilinir. Bu rahatsızlık akut alevlenme periyotları ve ishal belirtileri arasında görülür. Kronik bir hastalıktır.
Divertikülit; kolondan dışarı çıkan balon şeklinde olan keseciklere verilen isimdir. Genelde kalın barsak kasının zayıf alanlarında gelişir.
Sindirim sistemi; ağızdan başlar ve makata kadar devam eder.
Polipler hücrelerin, normale oranla daha fazla arttığı kitlelerdir. Polipler, kalın bağırsakta en sık karşılan tümör çeşitleridir. Ancak vücudun diğer kısımlarında da görülebilmektedirler.
Kişiler arasında oldukça sık karşılaşılan rahatsızlıklardan birisi olan karın ağrısı; bademcik iltihabından, apandiste kadar pek çok önemli hastalığın belirtisi olabilir. Bu bölgede hissedilen ağrıların tümüne karın ağrısı diyor olsak da asıl ağrının kaynağı; bazen karnın içindeki, bazen de karnın dışındaki organlar olabilir.
