Tiroid Bezi ve Hastalıkları
Tiroid Bezi, çenenin alt kısmında, soluk borusunun biraz önünde, boyunda bulunan kelebek şeklinde bir salgı bezidir. Tiroid bezlerinin ürettiği hormon ile vücut, enerji kullanımını ve depolanmasını sağlar. Bir iç salgı bezi olan tiroidler, ürettikleri hormonları kan dolaşımına gönderir. Tiroid bezinin yaptığı bu işleme metabolizma denir ve metabolizmanın doğru çalışabilmesi için vücudun bu hormonlara ihtiyacı vardır.
Tiroid Bezi Nasıl Çalışır?
Tiroid Bezi vücudun enerji kullanım hızını düzenleyerek T3 ve T4 hormonlarının salgılanmasını sağlar. T3 ve T4 hormonlarının üretimi hipofiz bezinden salgılanan TSH’ nin (Tiroid Uyarıcı Hormon) kontrolü altındadır. Tiroid hormonları, metobolizmanın düzgün çalışmasını ve vücutta bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde büyük rol oynar.
Tiroid Bezi Hastalıkları Nelerdir?
Tiroid bezinde bazı değişiklikler meydana gelebilir. Örneğin, tiroit bezinin büyümesi guatr hastalığına, az çalışması veya çalışmaması hipotiroidi, çok çalışmasına hipertiroidi denir. Tiroit bezinde kanserli hücrelerin oluşmasında ise tiroit kanseri görülebilir. Tiroit bezi hastalıkları çok belirgin şikayetlere sahip olmadığı için kişiler farkında bile olmayabilirler.
Guatr: Guatr, tiroid bezinin anormal büyümesidir. Sadece tiroid bezi büyürse diffuz guatr, tek nodül (yumru) olursa nodüler guatr, 2 veya daha çok nodül olursa multinodüler guatr denir. Guatr, boyunda şişlikle kendini belli edebilir. Basit bir büyüme ise şikâyete neden olmayabilir. Büyük guatrlar şişlikle beraber yutma güçlüğü, nefes darlığı gibi belirtiler gösterebilir.
Hipotiroidi: Hipotiroidi, tiroit hormonunun az salgılanması ya da iflas etmesi anlamında gelir. En sık görülen tiroid hastalığıdır. Kadınlarda ve ileri yaşlarda görülme riski artar. Tiroit hormonunun az salgılanması kişide yorgunluk hissi oluşturur.
Hipertiroidi: Hipertiroidi, tiroid hormonunun fazla salgılanması anlamına gelir. Çok salgılanmış olan tiroid hormonu kalp, sinir ve kas sistemini etkiler. Kişide kaslarda zayıflık, kalp çarpıntısı, yorgunluk, asabiyet gibi belirtiler görülebilir.
Tiroid Kanserleri: Tiroit bezinde bulunan hücrelerin çeşitli nedenlerle kansere dönüşmesi ile gelişen bir hastalıktır. Genellikle boyunda bir kitle ya da tiroid bezinin içinde nodül olarak gözlemlenebilir. Tiroit kanseri, çok sık görülen bir kanser türü değildir. Birçok tümör iyi huyludur.
Tiroid Hastalığı Teşhisi Yapılır?
Risk grubunda olan kişilerin şikayetleri doğrultusunda testlerini düzenli olarak yaptırması tiroid hastalıklarının erkenden teşhisi bakımından önemlidir.
Benzer Yazılar
Guatr, en sık iyot eksikliğine bağlı olarak gelişir. Ayrıca tiroiditlere, kansere, infiltratif hastalıklara, ve lityum, kara lahana, fazla iyot vs. gibi guatrojenlere bağlı olarak da gelişebilir.
Böbrek üstü bezi (adrenal bez) vücutta çok sayıda hormonun üretilmesinden sorumlu bir organdır.
Cushing sendromu, vücutta çok fazla kortizol üretimi ile oluşan bir hastalıktır. Kortizol yani stres hormonu böbrek üstü bezleri tarafından oluşan bir hormondur. Bu hormon tehdit altında oluşan bir hormondur. Bu vücudumuzun kendini tehditlere karşı koruma olarak verdiği bir yanıt olarak gösterilebilir. Kortizol oranı genelde vücut tarafından düzenlenir. Fakat yüksek ses, stres bu seviyeyi çıkarabilir.
Böbreküstü bezleri böbreklerin üzerinde yer alan sarımsı endokrin sistem hormonlarını üreten bezlerdir.
Paratiroid bezi salgıladığı hormonlar sayesinde kandaki kalsiyum seviyesini kontrol eder.
Bazı guatrların yapısal ve ya işlevsel bozuklukların tedavisini gerçekleştirmek için yapılan tiroid bezinin cerrahi olarak çıkartılması işlemine guatr ameliyatı denir.
İnsan vücudu için hayati öneme sahip olan tiroid hormanlarının az ya da çok salgılanması pek çok ciddi sağlık sorununa neden olabilmektedir.
